Πεντηκοστιανισμός: Οι Ρίζες του Κινήματος και η Ερμηνεία των Εσχάτων Ημερών
Συγγραφή: Ευάγγελος Δ. Κεπενές (Νοέμβριος 3, 2022, 7:14)
1. Ιστορικές Ρίζες και Πνευματική Έμφαση
Οι ρίζες του Πεντηκοστιανισμού εντοπίζονται σε φτωχές και περιθωριακές κοινότητες στις αρχές του 20ου αιώνα, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες (π.χ. στην αναβίωση της οδού Αζούσα, Λος Άντζελες). Το κίνημα απέκτησε μαζική απήχηση μεταξύ ανθρώπων που αισθάνονταν παραμελημένοι από τις καθιερωμένες εκκλησίες.
Αυτοί έδωσαν έμφαση στην εμπειρική βίωση της δωρεάς του αγίου Πνεύματος και στις συνακόλουθες χαρισματικές νεοδιαθηκικές εκδηλώσεις όπως η γλωσσολαλιά, τα οράματα, οι θεραπείες και οι προφητείες προς «πρὸς οἰκοδομὴν καὶ παράκλησιν καὶ παραμυθίαν» (1Κορ. 14:3), χωρίς να απουσιάζουν και ακραία φαινόμενα ψευδοπροφητείας και ψευδοδιδασκαλίας, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη δοκιμασία των πνευμάτων (1Ιωάν. 4:1).
Την εμπειρία αυτή, ωστόσο, δεν την ερμήνευσαν απλώς ως διαχρονική επέκταση της επαγγελίας του αγίου Πνεύματος – σύμφωνα με τη θεμελιώδη αρχή «Ἰησοῦς Χριστὸς ἐχθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Εβρ. 13:8) – αλλά, αντιθέτως, την ερμήνευσαν ως σημείο έναρξης των «εσχάτων ημερών» του κόσμου και της ιστορίας, επικαλούμενοι τον προφήτη Ιωήλ (Πράξ. 2:17-21).
Σημείωση: Ο όρος «θεοσεβής» Ήδη στην εποχή των Αποστόλων η δωρεά του αγίου Πνεύματος δόθηκε και σε μη Εβραίους οι οποίοι ήταν «Θεοφοβούμενοι» (σεβόμενοι τον Θεόν) όπως στον Ρωμαίο εκατόνταρχο Κορνήλιο και στην Λυδία την πορφυροπώλιδα (Πράξ. 10:2, 16:14). Ο όρος «θεοσεβής» ήταν ένας τεχνικός όρος που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για να περιγράψει τους Εθνικούς (μη-Ιουδαίους) που συμπαθούσαν τον Ιουδαϊσμό και υιοθετούσαν ορισμένες πρακτικές και πεποιθήσεις του, χωρίς όμως να έχουν προσηλυτιστεί πλήρως (π.χ., οι άνδρες δεν υποβάλλονταν σε περιτομή).
Αυτή η ομάδα ανθρώπων ήταν ευάριθμη στον ελληνορωμαϊκό κόσμο και αποτέλεσε μια σημαντική γέφυρα μεταξύ του Ιουδαϊσμού και, αργότερα, του πρώιμου Χριστιανισμού. Στις συναγωγές, ο Απόστολος Παύλος απευθυνόταν συχνά στους Ιουδαίους προσήλυτους και στους «φοβούμενους τον Θεόν». (Πράξεις 13:43, 17:4).
2. Η Βιβλική Εσχατολογία του Αποστόλου Πέτρου
Η ερμηνεία που έδωσε ο Πεντηκοστιανισμός έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που ο απόστολος Πέτρος ανέλυσε το ίδιο προφητικό κείμενο, την ημέρα της έκχυσης του αγίου Πνεύματος (Πεντηκοστή).
Κατά τη διάρκεια της γιορτής, το άγιο Πνεύμα έπεσε στους πιστούς («και ἐπλήσθησαν πάντες πνεύματος ἀγίου») και άρχισαν να μιλούν «ἑτέραις γλώσσαις». Αυτό το εκπληκτικό γεγονός προκάλεσε τόσο θόρυβο, ώστε να συγκεντρωθεί στο σημείο ένα διεθνές και πολύγλωσσο πλήθος αποτελούμενο από:
Μόνιμους κατοίκους της Διασποράς: Ευλαβείς Ιουδαίοι «από παντός έθνους» που είχαν εγκατασταθεί μόνιμα («κατοικοῦντες») στην Ιερουσαλήμ (Πράξ. 2:5).
Προσκυνητές (παρεπίδημοι): Ιουδαίοι της Διασποράς που είχαν επισκεφτεί προσωρινά στην πόλη ως προσκυνητές (Πράξ. 2:9-11).
Προσήλυτους: Αλλογενείς (μη Ιουδαίοι) που είχαν ασπαστεί πλήρως τον Ιουδαϊσμό, περιτέμνονταν και τηρούσαν τον νόμο.
Ξένοι/Αλλογενείς: Μη Ιουδαίοι κάτοικοι ή επισκέπτες, υπήκοοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που δεν είχαν ασπαστεί τον Ιουδαϊσμό.
Στο αυτό το πλήθος ο Πέτρος διακήρυξε: «τοῦτό ἐστιν τὸ εἰρημένον διὰ τοῦ προφήτου Ἰωήλ καὶ ἔσται ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις...» (Πραˊξ. 2:16-17).
Εκπλήρωση των Εσχάτων Ημερών
Αυτές οι «εσχάτες ημέρες» δεν είναι μια μακρινή εποχή, αλλά η τελική φάση της παλαιάς οικονομίας του αιώνα του Νόμου (Πράξ. 2:16-17) και του τυπολατρικού ιουδαϊκού συστήματος. Το αποκορύφωμά τους έφτανε με:
Την Ανάσταση του Μεσσία Ιησού.
Τη δωρεά του αγίου Πνεύματος άμεσα στον λαό, χωρίς τον αποκλειστικό μεσιτικό ρόλο του Ιερατείου και εκτός του χώρου του Ναού.
Η κλήση στη μετάνοια και το βάπτισμα στο όνομα του Ιησού (Πράξ. 2:38) ήταν η μοναδική διέξοδος από την επικείμενη και, εκτελεσθείσα το 70 μ. Χ., κρίση αυτής της παλαιάς εποχής και η είσοδος στη νέα εποχή του Πνεύματος.
Όπως επισημαίνει και ο αείμνηστος καθηγητής Σάββας Αγουρίδης, στο έργο του «Πύρινος Χείμαρος …» σελ. 45-46.
«Με την ανάπτυξη της πνευματολογίας στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια, καταλάβαμε μερικά πράγματα που δεν υποψιαζόμαστε πριν. Το μόνο που μπορούμε να πούμε με κάποια βεβαιότητα είναι πως το κήρυγμα του Ιησού περί της βασιλείας του Θεού, μια νέα ερμηνεία του Ιησού περί του εβραϊκού olam haze («Ο Αιών ούτος») και του olam Haba («Ο Αιών ο ερχόμενος») δίνει τη βάση -ιδίως μετά τον θάνατο του Ιησού- για την παραπέρα ανάπτυξη της περί Πνεύματος εσχατολογικής διδασκαλίας της εβραϊκής προφητείας: ο παρών αιών (σ.σ. σε πραγματικό χρόνο ανάγνωσης ήταν ο αιώνας του Νόμου) σχετίζεται με το πνεύμα του πονηρού, ο Νέος όμως Αιώνας που ήλθε με την πίστη στην ανάσταση του Ιησού και τη συγκρότηση της Εκκλησίας, συνδέεται ασφαλώς με το άγιο Πνεύμα».
Ο ίδιος καθηγητής στο έργο του «Η Ανάσταση του Ιησού: Ιστορικό …» θα πει: «Η ιδιαιτερότητα και ιστορική σημασία του θανάτου και της ανάστασης του Ιησού είναι πως αυτή ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με το κήρυγμα του Ιησού περί της βασιλείας του Θεού και την ιουδαϊκή προσδοκία περί ερχομού του Μεσσία και το τέλους του παλαιού κόσμου.» (Σάββας Αγουρίδης)
Ο Πέτρος, επομένως, ανέπτυξε την εσχατολογία της εβραϊκής προφητείας σε σχέση με την αλλαγή εποχών/αιώνων εντός του Βιβλικού Ιουδαϊσμού (όπως είχε διακηρύξει και ο Ιακώβ, Γεν. 49:1), και όχι σε σχέση με το οριστικό τέλος του υλικού κόσμου, όπως το εξέλαβε ο μετέπειτα Πεντηκοστιανισμός.
Εν κατακλείδι: Το γεγονός της έκχυσης του αγίου Πνεύματος ήταν μοναδική ιστορική, θεολογική και σωτηριολογική καμπή αλλαγής των αιώνων που έθεσε τη θεμελιώδη αρχή «Το Τέλος του Νόμου ο Χριστός». Η Βασιλεία της Χάριτος δια Ιησού Χριστού (Ρωμ. 5:21) είναι αμετάβλητη και διαρκής σε όλους τους αιώνες των αιώνων (L'olam Va'ed), καθώς ο Χριστός είναι «ἐχθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας» (Εβρ. 13:8). Συνεπώς, η Χάρις δεν υποδηλώνει το οριστικό τέλος του υλικού κόσμου, αλλά το τέλος της εποχής του Νόμου. Οι αμαρτωλοί όλων των μελλοντικών αιώνων δικαιούνται της Βασιλείας της Χάριτος, καθώς η μεσιτεία του Χριστού είναι διηνεκής «εἰς τὸ παντελὲς σώσειν» τους επιστρέφοντας στον Θεό και η Διαθήκη που σφραγίστηκε με το αίμα του Χριστού αιώνιος.
3. Η Προεικόνιση της Παλαιάς Διαθήκης και η Εκπλήρωση
Η Γιορτή των Εβδομάδων (Χαγκ ΧαΣαβουότ, Πεντηκοστή) γιορταζόταν 50 ημέρες μετά την προσφορά του «δράγματος» (Όμερ) –όσα μπορούσε να πιάσει ο θεριστής με το χέρι, κυρίως το αριστερό, η δεσμίδα από τα πρώτα στάχυα του θερισμού του κριθαριού που λειτουργούσε ως προσφορά των απαρχών (Λευιτικό 23:9-11), κατά τη Γιορτή των Αζύμων. Σηματοδοτούσε το τέλος του θερισμού του κριθαριού και την έναρξη του θερισμού του σίτου με την προσφορά των πρωτογεννημάτων.
Η εορτή είχε πολλαπλούς χαρακτήρες όπως διαφαίνονται στο Δευτερονόμιο (16:11-12): «καὶ εὐφρανθήσῃ ἐναντίον κυρίου τοῦ θεοῦ σου σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ἡ θυγάτηρ σου ὁ παῖς σου καὶ ἡ παιδίσκη σου καὶ ὁ λευίτης ὁ ἐν ταῖς πόλεσίν σου καὶ ὁ προσήλυτος καὶ ὁ ὀρφανὸς καὶ ἡ χήρα ἡ ἐν ὑμῖν ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἐὰν ἐκλέξηται κύριος ὁ θεός σου ἐπικληθῆναι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκεῖ. καὶ μνησθήσῃ ὅτι οἰκέτης ἦσθα ἐν γῇ αἰγύπτῳ καὶ φυλάξῃ καὶ ποιήσεις τὰς ἐντολὰς ταύτας.»
Η επιλογή της ημέρας αυτής για την έκχυση του Αγίου Πνεύματος υποδηλώνει μια σκόπιμη εκπλήρωση των χαρακτήρων της εορτής στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και στον Νέο Αιώνα του Πνεύματος.
Διευκρίνηση: Με το [Χ] συμβολίζεται ο χαρακτήρας της εορτής (Παλαιά Διαθήκη), και με το [Ε] η εκπλήρωση στον Χριστό (Καινή Διαθήκη / Νέος Αιώνας).
[Χ]. Αγροτικός: “ἀρχὴν θερισμοῦ πυρῶν" (αρχή θερισμού σίτου) (Έξ. 34:22)
[Ε]. Πνευματικός θερισμός: Η Πεντηκοστή είναι η αρχή της συγκομιδής 3000 ψυχών (Πράξ. 2:41) και η Εκκλησία χαρακτηρίζεται ως «απαρχή» των γεννημάτων του Θεού (Ιάκ. 1:18).
[Χ]. Οικογενειακός: "σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ἡ θυγάτηρ σου" (Δευτ. 16:11-12)
[Ε]. Η Νέα Οικογένεια του Θεού: Η υπόσχεση του Πνεύματος επεκτείνεται σε όλα τα πνευματικά "τέκνα" της διαθήκης. “Άρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι ἀλλὰ ἐστὲ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ θεοῦ.” (Εφ. 2:19, βλ. και Πράξ. 2:39, Ρωμ. 8:14-17)
[Χ]. Χαρμόσυνος: "εὐφρανθήσῃ ἐναντίον κυρίου" (θα ευφρανθείς ενώπιον Κυρίου)
[Ε]. Χαρά του αγίου Πνεύματος: Η εσωτερική, πνευματική χαρά γίνεται καρπός της παρουσίας του Πνεύματος. “Οὐ γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ βρῶσις καὶ πόσις ἀλλὰ δικαιοσύνη καὶ εἰρήνη καὶ χαρὰ ἐν πνεύματι ἁγίῳ·” (Ρωμ. 14:17, βλ. και Πράξ. 2:46, Γαλ. 5:22)
[Χ]. Κοινωνικός/Ισόνομος: "ὁ παῖς σου καὶ ἡ παιδίσκη σου καὶ ὁ λευίτης ... ὁ ὀρφανὸς καὶ ἡ χήρα"
[Ε]. Κοινωνία και Ισότητα. Στο Πνεύμα, καταργούνται κοινωνικές και θρησκευτικές διακρίσεις, δημιουργώντας μια νέα κοινότητα. “Πάντες γὰρ υἱοὶ θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε. οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. (Γαλ. 3:26-28, Βλ. και Πράξ. 2:44-45, 4:32)
[Χ]. Προδρομικός / Οικουμενικός: “και ο προσήλυτος”
[Ε]. Ιεραποστολή προς τα Έθνη: “Το γεγονός της Πεντηκοστής σηματοδοτεί την έναρξη της διακήρυξης του Ευαγγελίου σε όλους τους λαούς. «Και εξεπλάγησαν οι εκ περιτομής πιστοί, όσοι ήλθον μετά του Πέτρου, ότι η δωρεά του Αγίου Πνεύματος εξεχύθη και επί τα έθνη·” (Πράξ. 10:45, βλ. και Πράξ. 2:5, 11, 39)
[Χ]. Απελευθερωτικός: “μνησθήσῃ ὅτι οἰκέτης ἦσθα ἐν γῇ αἰγύπτῳ”
[Ε]. Απελευθέρωση από την Αμαρτία και το Νόμο. Το Πνεύμα φέρνει την αληθινή, πνευματική ελευθερία της. “Ο δε Κύριος είναι το Πνεύμα· και όπου είναι το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί ελευθερία.” ( 2Κορ. 3:17). “Ο γὰρ νόμος τοῦ πνεύματος τῆς ζωῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἠλευθέρωσεν σε ἀπὸ τοῦ νόμου τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ θανάτου.” (Ρωμ. 8:2)
[Χ]. Λατρευτικός/Προσκυνηματικός: «ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἐὰν ἐκλέξηται κύριος ὁ θεός σου ἐπικληθῆναι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκεῖ»
[Ε]. Λατρεία εν Πνεύματι και Αληθεία. Ο τόπος της λατρείας δεν είναι πλέον γεωγραφικός, αλλά πνευματικός - η καρδιά του ανθρώπου και η κοινότητα. “Δεν εξεύρετε ότι είσθε ναός Θεού και το Πνεύμα του Θεού κατοικεί εν υμίν;” (1Κορ. 3:16, Ιωάν. 4:21)
[Χ]. Τοπικός: «ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἐὰν ἐκλέξηται κύριος ὁ θεός σου…»
[Ε]. Ο Ναός του Αγίου Πνεύματος. Ο "τόπος" της κατοικίας του Θεού είναι τώρα η ίδια η Εκκλησία, το σώμα των πιστών.
"… συνοικοδομείσθε εις κατοικητήριον του Θεού διά του Πνεύματος.” (Εφεσ. 2:21-22, 1Πέτρ. 2:5)
[Χ]. Αγιαστικός: “καὶ φυλάξῃ καὶ ποιήσεις τὰς ἐντολὰς ταύτας”
[Ε]. Ο Νόμος Γραμμένος στην Καρδιά. Η δύναμη για την τήρηση των εντολών έρχεται από τον εσωτερικό νέο άνθρωπο «εάν διά του Πνεύματος θανατόνητε τας πράξεις του σώματος, θέλετε ζήσει.” Και η αγιότητα καρποφορείται από το Πνεύμα. Το θέλημα του θεού γράφεται πλέον στην καρδία και όχι στην πέτρα “…θέλω θέσει τον νόμον μου εις τα ενδόμυχα αυτών και θέλω γράψει αυτόν εν ταις καρδίαις αυτών· και θέλω είσθαι Θεός αυτών και αυτοί θέλουσιν είσθαι λαός μου.” (Ιερ. 31:33, Ρωμ. 8:13, Γαλ. 5:22-23).
4. Κριτική Θεώρηση και Δογματικές Διαφορές
Κριτική Θεώρηση του Κινήματος
Ο Πεντηκοστιανισμός, στην πορεία του, θρησκειοποιήθηκε και εξελίχθηκε σε ένα πολυδιάσπαστο μεσσιανικό και χιλιαστικό κίνημα (εξ ου και ο τίτλος Προσωποπαγούς κινήματος). Μια κεντρική κριτική είναι ότι, ενώ αναγνωρίζει τη θεοπνευστία των Γραφών, διακηρύττει πίστη σε μη αποστολικές αλλά φιλοσοφικές δογματικές θέσεις.
Η Κριτική του Φιλοσοφικού Υποβάθρου
Ιδιαίτερη κριτική αφορά:
Τριαδικό Δόγμα: Θεωρείται από τους κριτικούς σύνδεση με αρχαίες τριαδικές θεότητες και φιλοσοφία. Η αναγνώριση του Τριαδικού Δόγματος εισάγει αντινομία με την πρωταρχική αυθεντία του γραπτού Λόγου, θέση που υποστηρίζεται και από τον Μονοθεϊστικό Πεντηκοστιανισμό.
Καππαδόκες Πατέρες: Βασίλειος, Γρηγόριος Νύσσης, Γρηγόριος Ναζιανζηνός. Υποστηρίζεται ότι το επίτευγμά τους να διαχωρίσουν τους συνώνυμους όρους «Υπόσταση» και «Ουσία» (μία ουσία σε τρεις διακριτές υποστάσεις) δημιουργεί ένα «Φιλοσοφικό Παράδοξο» και σπάει πραξικοπηματικά τη λογική της ταυτότητας και της διαφοράς.
Αναλυτικότερα: «Στους Πατέρες της Ορθοδοξίας, οι οποίοι ήταν διαποτισμένοι από την ελληνιστική παιδεία και είχαν αξιοποιήσει νεοπλατωνικές έννοιες -διότι ο Νεοπλατωνισμός θεωρείτο ως υπηρέτης «preparation evangelica” (Ευαγγελική Προπαρασκευή) για την έκφραση της αποκαλυπτικής αλήθειας-, φάνηκε χρησιμότερος ο Αριστοτέλης από τον Πλάτωνα. Ο Αριστοτέλης έκανε διάκριση μεταξύ Πρώτης ουσίας και Δεύτερης ουσίας. Έτσι για πρώτη φορά οι Έλληνες Καππαδόκες εισήγαγαν αλλαγή της έννοιας «υπόσταση». Από ταυτόσημο της «ουσίας», τον διαχώρισαν, και τον μετέτρεψαν σε κάτι ταυτόσημο με αυτό που ονομάζουμε «πρόσωπο». Έκτοτε στη Θεολογία, έχουμε ταύτιση ουσίας και φύσεως από την μια, και αντιθέτως, υποστάσεως και προσώπου από την άλλη. Η αλχημεία αυτή προκάλεσε μεγάλη αντίδραση στα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής. Ο συνεχής συγκριτισμός με ελληνιστικά μοντέλα γεννούσε συνεχώς ανταγωνιστικά υβριδικά συστήματα και αιρέσεις που διαμόρφωναν νέους χριστιανισμούς: Η νεοπλατωνική ταύτιση του Υιού με τη 'Γνώση' (Νους) τρέφονταν κατευθείαν στον Γνωστικισμό, ενώ η αριστοτελική έμφαση στη μοναρχία του Θεού ενθάρρυνε τον Αρειανισμό. Το Τριαδικό Δόγμα, σε μια προσπάθεια να αποφύγει και τις δύο αυτές αποκλίσεις, καταλήγει σε μια θέση που ούτε με την καθαρή φιλοσοφία συμφωνεί, αλλά ούτε και με την απλή, βιωματική γλώσσα της αποστολικής διδαχής.
Χριστολογία/Διττή Φύση: Η πίστη στη διττή φύση του Ιησού συνδέεται κριτικά με ειδωλολατρικά μοντέλα «χοϊκού ανθρώπου-θεού» και αρχαίες θρησκείες. Αυτή η πίστη καταργεί τις αντινομίες «Θεός-Άνθρωπος», «Ουράνιος-Επίγειος», «Αθανασία-Θνητότητα» και αυτό-δημιουργεί υβριδικό μοντέλο ύπαρξης.
Ο Ρόλος της Γραφής: Απολυτός Κανόνας και Δοκιμασία
Η κριτική τονίζει την κεντρική αρχή: Η Αγία Γραφή παραμένει ο μοναδικός, αλάνθαστος και επαρκής κανόνας (Sola Scriptura).
Δοκιμαστικό Κριτήριο: Το άγιο Πνεύμα, που ενέπνευσε τη Γραφή, δεν μπορεί ποτέ να μιλήσει αντίθετα απ' αυτήν. Κάθε υποτιθέμενη "αποκάλυψη" ή "καθοδήγηση" υποβάλλεται απαραιτήτως και τελεσίδικα στο δοκιμαστικό κριτήριο της γραπτής Αγίας Γραφής (Α΄ Ιωαν. 4:1).
Προφύλαξη κατά της Φιλοσοφίας: Ο απόστολος Παύλος προειδοποιεί: «βλέπετε μή τις ὑμᾶς ἔσται ὁ συλαγωγῶν διὰ τῆς φιλοσοφίας καὶ κενῆς ἀπάτης κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὰ στοιχεῖα τοῦ κοσμοῦ καὶ οὐ κατὰ Χριστόν» (Κολ. 2:8).
Εσχατολογικές και Σιωνιστικές Θέσεις
Ένα σημαντικό μέρος των Πεντηκοστιανών διαδίδει τις θεωρίες του Χριστιανικού Σιωνισμού ή των Οικονομιαστών (Dispensationalists), πατέρας των οποίων θεωρείται ο John Nelson Darby. Αυτή η τάση επιθυμεί:
Νέα Διαθήκη με αποδέκτη το σύγχρονο πολιτικό Ισραήλ.
Το εκ νέου κτίσιμο του επίγειου Ναού της Ιερουσαλήμ.
Την επιστροφή στους ανώφελους τυπικούς νόμους της Παλαιάς Διαθήκης, αντιστρέφοντας την θεμελιώδη Αρχή «Το Τέλος του Νόμου ο Χριστός» σε «Το Τέλος του Χριστού ο Νόμος».
Αυτές οι θέσεις θεωρούνται αντίθετες προς τη χριστιανική πληρότητα, αγνοώντας τη Γραφική θέση ότι το Ευαγγέλιο είναι δύναμη Θεού για σωτηρία σε κάθε πιστεύοντα, Ιουδαίο και Έλληνα (Ρωμ. 1:16).
Τέλος, η κριτική επισημαίνει ότι η διδασκαλία: α) για τον ιστορικό Αντίχριστο και την τοπική του δράση στην Παλαιστίνη, ως τον ερχόμενο Παγκόσμιο ηγέτη, β) η επικείμενη Δευτέρα Παρουσία του Ιησού Χριστού (αγνοώντας τα εδάφια περί της ιστορικής επικείμενης έλευσης Του στη γενεά των Αποστόλων), γ) η πίστη στο τέλος του υλικού κόσμου (ιδέα που συνδέεται με τον Ζωροαστρισμό), και δ) η υιοθέτηση της πλατωνικής ανθρωπογνωσίας περί αθανασίας της ψυχής, συνιστά σοβαρή απόκλιση από τη Βιβλική διδαχή που δεν στηρίζεται στο θεμέλιο που έθεσαν οι Απόστολοι.
<< Επιστροφή στην Αρχική σελίδα