Διαβάζοντας τις επιστολές σε πραγματικό χρόνο

Διαβάζοντας τις επιστολές σε πραγματικό χρόνο

Συγγραφή: Ευάγγελος Δ. Κεπενές (Νοέμβριος 21, 2022, 10:01)

Οι επιστολές των Αποστόλων αφορούσαν διδαχές και ζητήματα που απασχολούσαν τους σύγχρονούς τους Ιουδαίους πιστούς. Τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η πρώτη εκκλησία τα δημιουργούσαν οι Ιουδαίοι πιστοί που ήταν ανάμεσά τους αλλά παράλληλα ήταν και ζηλωτές του Νόμου.

«Οἱ δὲ ἀκούσαντες ἐδόξαζον τὸν θεὸν εἶπον τε αὐτῷ· Θεωρεῖς ἀδελφέ, πόσαι μυριάδες εἰσὶν ἐν τοῖς Ἰουδαίοις τῶν πεπιστευκότων καὶ πάντες ζηλωταὶ τοῦ νόμου ὑπάρχουσιν·» (Πράξ. 21:20)

Εκτός αυτών οι Απόστολοι είχαν να αντιμετωπίσουν τα Γνωστικά κινήματα. Ο όρος «Γνωστικισμός» είναι μεταγενέστερος και δηλώνει χριστιανίζουσα θρησκευτική τάση με πολλές διακλαδώσεις που συνδύαζε στοιχεία αποκρυφιστικά, ειδωλολατρικά, μυθολογικά, αστρολογικά, φιλοσοφικά και στοιχεία από την Π.Δ. και την Κ.Δ.. Οι οπαδοί της, οι «Γνωστικοί», ονόμαζαν εαυτούς («ομοουσίους» τω Θεώ), όρος που απαντάται στους Ορφικούς, στον Ερμητισμό και στο «Ορθόδοξο» εκκλησιαστικό μυστικιστικό σύστημα. Δηλωνόντουσαν δε γνήσιοι Χριστιανοί «εσμέν εξ απάντων ανθρώπων ημείς χριστιανοί μόνοι».

Ο χρόνος εμφάνισης των διαφορετικών σχολών των Γνωστικών είναι ασαφής. Το βέβαιο είναι ότι η ψευδώνυμη γνώση τους που εκφραζότανε ή με απόλυτη εγκράτεια (Εγκρατίτες) ή με άκρατη ακολασία (Ελευθεριάζοντες), ήταν διαδεδομένη ανάμεσα στις τάξεις των πρώτων Ιουδαιοχριστιανών, με τους οποίους και συμποσίαζαν (Ιούδα 1:11-13), γεγονός που μαρτυρεί ότι υπήρξε εβραϊκός Πρωτογνωστικισμός, με αντιλήψεις που προσέγγιζαν τα αρχαία αιγυπτιακά Ερμητικά Κείμενα και την ελληνική Μυθολογία μεταξύ των οποίων υπήρχε αμφίδρομη επιρροή.

Έχοντας αυτήν την επίγνωση καταλαβαίνουμε καλύτερα το θρησκευτικό περιβάλλον που ζούσε ο Πρωτοχριστιανισμός. Κάτω από αυτές τις συνθήκες γράφτηκαν οι επιστολές για να απαντήσουν στις προκλήσεις εκείνης της εποχής. Τα σαράντα χρόνια της δράσης της πρώτης εκκλησίας από την ανάσταση του Ιησού έως και τον Δεύτερο ερχομό Του που ήταν επικείμενος στην γενιά τους (σημ. Ο Ιησούς ως Αρχιερέας έπρεπε να εξέλθει από τα αληθινά άγια για να ολοκληρωθεί το έργο της εξιλέωσης σύμφωνα με τις αρχιερατικές διατάξεις), ήταν μετάβαση από τον Παλαιό αιώνα του γράμματος του Νόμου και του θανάτου στον Νέο αιώνα της χάριτος, της ελευθερίας του Πνεύματος και της ζωής εν Χριστώ.

Μέσα λοιπόν από τις επιστολές βλέπουμε των αγώνα των Αποστόλων και τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν από τους ενάντιους εκ των Ιουδαίων.

Μαρτυρία του Ιουστίνου

«Οι Ιουδαίοι όχι μόνο δεν μετανόησαν αλλά απέστειλαν εκλεγμένους (πράκτορες), εις όλη την γη με σκοπό να διαβάλουν και να κατηγορήσουν τούς χριστιανούς ως αιρετικούς, παράνομους και άθεους». (Διάλογος προς Τρύφωνα Ιουδαίο 17-1)

Βιβλική μαρτυρία

«Σας παρακαλώ δε […] να συναγωνισθήτε μετ' εμού, προσευχόμενοι υπέρ εμού προς τον Θεόν, διά να ελευθερωθώ από των εν τη Ιουδαία απειθούντων …» (Ρωμ. 15:30)

«[...] δουλεύων τον Κύριον μετά πάσης ταπεινοφροσύνης και μετά πολλών δακρύων και πειρασμών, οίτινες μοι συνέβησαν εν ταις επιβουλαίς των Ιουδαίων.» (Πράξ. 20:19)

«Ιδόντες δε οι Ιουδαίοι τα πλήθη, επλήσθησαν φθόνου και ηναντιούντο εις τα υπό του Παύλου λεγόμενα, αντιλέγοντες και βλασφημούντες.» (Πράξ.13:45)

Αλλά και την περί των εναντίων πεποίθηση

«Και μη φοβιζόμενοι εις ουδέν από των εναντίων, το οποίον εις αυτούς μεν είναι ένδειξις απώλειας, εις εσάς δε σωτηρίας, και τούτο από Θεού· (Φιλ. 1:28)

Σημ. ETYM. < αρχ. ἀπώλεια [ήδη τον 5ο αι. π.Χ. στον Ιπποκράτη, πβ. Περὶ παθ. 1.77-8: τοῖσι πολλοῖσιν ὑποτροπιάσασα ἡ νοῦσος αἰτίη ἀπωλείης ἐγένετο] < ρ. ἀπόλλυμι / ἀπολλύω «ΧΑΝΩ, ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΩ» < ἀπό- + ὄλλυμι «ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΩ, ΑΦΑΝΙΖΩ – ΘΑΝΑΤΩΝΩ, ΣΚΟΤΩΝΩ» [από όπου ολετήρας, ΟΛΕΘΡΟΣ (εξ-ολοθρεύω), απολωλός εξώλης και προώλης] (Μπαμπινιώτης)

Για όσους θεωρούσαν ότι είναι ασφαλείς κάτω από το γράμμα του νόμου και ότι ειρηνεύουν με τον Θεό εκτελώντας απλά τους λατρευτικούς τύπους του αφήνοντας τα βαρύτερα του Νόμου «τὴν κρίσιν καὶ το έλεος καὶ τὴν πίστιν (Ματθ. 23:23)» και αρνούμενοι το φως του Ευαγγελίου του Χριστού ο Παύλος έγραψε:

Επειδή όταν λέγωσιν, Ειρήνη και ασφάλεια, τότε επέρχεται επ' αυτούς αιφνίδιος ΟΛΕΘΡΟΣ (Απώλεια), καθώς αι ωδίνες εις την εγκυμονούσαν, και δεν θέλουσιν εκφύγει. (1Θεσ. 5:3)

Και πάλι για τους εξ Εβραίων απειθείς [ή αντιτασσόμενους (Πράξ. 18:6), ή υπεναντίους (Εβρ. 10:27), ή αντιδιατιθεμένους (2 Τιμ. 2:24), ή αντικείμενους (Φιλ. 1:28), ή αντιπίπτοντας (Πράξ. 7:54), ή αντιλέγοντας (Πράξ. 28:19), ή αρνητάς (2 Πέτρ. 2:1), ή αντίχριστους (Α’ Ιωάν. 2:18)] στην υγιαίνουσα και σωτήρια διδασκαλία του Ιησού, λέει:

«Γνωρίζων τούτο, ότι ο ΝΟΜΟΣ δεν ετέθη διά τον δίκαιον, αλλά διά τους ΑΝΟΜΟΥΣ και ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟΥΣ, τους ασεβείς και αμαρτωλούς, τους ανοσίους και βεβήλους, τους πατροκτόνους και μητροκτόνους, τους ανδροφόνους, πόρνους, αρσενοκοίτας, ανδραποδιστάς, ψεύστας, επιόρκους, και ει τι άλλο αντιβαίνει εις την υγιαίνουσαν διδασκαλίαν,» (1Τιμ. 1:9-10)

Συμπέρασμα

Τις επιστολές δεν τις σχολιάζουμε με θρησκευτικές ή δικές μας γνώμες αλλά τις κατανοούμε στο πλαίσιο που αυτές γράφτηκαν. Ας ενθυμηθούμε λοιπόν τον Νόμο του Μωυσή τα διατάγματα και τας ΚΡΙΣΕΙΣ (Μαλ. 4:6), ας αναγνώσουμε τις επιστολές σε πραγματικό χρόνο και θα καταλάβουμε τι έγινε το πρώτο αιώνα στην γενιά των Αποστόλων, τι σημαίνει « εις τα ίδια ήλθε και οι ίδιοι δεν παρέλαβον Αυτόν», τι «το τέλος του Νόμου ο Χριστός» και τι «Μη νομίσητε ότι ήλθον να καταλύσω τον νόμον ή τους προφήτας· δεν ήλθον να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω.»

Χριστός η Ζωή ημών

<< Επιστροφή στην Αρχική σελίδα